9 października 2023 Rada Europejska przyjęła nową dyrektywę o energii ze źródeł odnawialnych. Chodzi o to, aby do 2030 r. zwiększyć udział tej energii w ogólnym zużyciu energii w UE do 42,5%, a ewentualnie (dzięki dodatkowemu zobowiązaniu w orientacyjnej wysokości 2,5%) nawet do 45%. Każde państwo członkowskie weźmie udział w realizacji tego wspólnego celu.
Wszystkie państwa UE przyczynią się do osiągnięcia ambitniejszych celów sektorowych dla transportu, przemysłu, budynków oraz systemów ciepłowniczych i chłodniczych. Te cele cząstkowe mają przyspieszyć włączanie odnawialnych źródeł energii w sektorach, w których postępuje ono wolniej.
Transport
Państwa członkowskie będą mogły wybrać między:
- wiążącym celem, by do 2030 r. zmniejszyć o 14,5% emisje gazów cieplarnianych w transporcie dzięki korzystaniu z energii odnawialnej
- celem, by do 2030 r. zwiększyć co najmniej do 29% obowiązkowy udział energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii.
Nowe przepisy określają wiążący cel cząstkowy: zaawansowane biopaliwa (zazwyczaj pochodzące z surowców niespożywczych) i paliwa odnawialne pochodzenia niebiologicznego (głównie wodór odnawialny i oparte na wodorze paliwa syntetyczne) mają generować 5,5% energii odnawialnej dostarczanej do sektora transportu. W ramach tego celu paliwa odnawialne pochodzenia niebiologicznego mają w 2030 r. generować co najmniej 1% energii odnawialnej dostarczanej do sektora transportu.
Przemysł
Dyrektywa przewiduje, że przemysł będzie musiał zwiększać wykorzystanie energii odnawialnej rocznie o 1,6%. Państwa członkowskie uzgodniły również, że do 2030 r. 42% wykorzystywanego w przemyśle wodoru powinno pochodzić z paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego, a do 2035 r. ten udział powinien osiągnąć poziom 60%.
Państwa członkowskie zyskują możliwość obniżenia wkładu paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego w przemyśle o 20% pod dwoma warunkami:
- jeżeli ich krajowy wkład w realizację wiążącego ogólnego celu UE odpowiada oczekiwanemu od nich wkładowi
- udział wodoru z paliw kopalnych zużywanego w danym państwie członkowskim nie przekracza 23% w 2030 r. i 20% w 2035 r.
Budynki, ogrzewanie i chłodzenie
W nowych przepisach ustalono orientacyjny cel, by w 2030 r. udział energii odnawialnej w budynkach wynosił co najmniej 49%.
Wiążące cele dotyczące energii odnawialnej w ogrzewaniu i chłodzeniu będą stopniowo rosły: na szczeblu krajowym o 0,8% rocznie do 2026 r. i o 1,1% w latach 2026–2030. Minimalny średni wskaźnik roczny mający zastosowanie do wszystkich państw członkowskich zostaje uzupełniony poprzez orientacyjne dodatkowe cele obliczone indywidualnie dla każdego państwa członkowskiego.
Bioenergia
Dyrektywa zaostrza zrównoważonościowe kryteria wykorzystywania biomasy do produkcji energii, tak by zmniejszyć ryzyko niezrównoważonej produkcji bioenergii. Państwa członkowskie zapewnią stosowanie zasady wykorzystania kaskadowego, ze szczególnym uwzględnieniem systemów wsparcia i specyfiki krajowej.
Szybsze pozwolenia na realizację projektów
Procedury wydawania zezwoleń na projekty energoodnawialne zostaną przyspieszone. Zamiarem jest szybsze upowszechnianie tej energii w kontekście unijnego planu REPowerEU mającego uniezależnić Unię od rosyjskich paliw kopalnych po rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
Państwa członkowskie wskażą obszary szybszego rozwoju energii odnawialnej, wobec których wydawanie zezwoleń zostanie uproszczone i przyspieszone. Upowszechnianie energii odnawialnej będzie też traktowane jako leżące w „nadrzędnym interesie publicznym”, co ma ograniczyć podstawy zastrzeżeń prawnych zgłaszanych w kwestii nowych instalacji.
źródlo/ https://www.consilium.europa.eu/